ตำนานความเชื่อเรื่องแม่ซื้อ
หากเด็กๆ ร้องไห้โดยไม่ทราบสาเหตุและไม่ยอมหยุด ในสมัยโบราณเชื่อกันว่าเป็นเพราะมองเห็นบางอย่างที่ทำให้รู้สึกหวาดกลัว เช่น แม่ซื้อมาชวนให้เล่นด้วย, เด็กเห็นในสิ่งที่เราไม่เห็น, ดวงไม่ถูกกับพ่อแม่, เป็นซาง (ไม่ยอมกินทั้งที่ไม่ได้เจ็บป่วย) ฯลฯ
แม่ซื้อ เป็นคำเรียกเทวดาหรือผีที่เชื่อว่าอยู่ประจำตัวเด็กทารก ตั้งแต่แรกคลอดจากครรภ์มารดา ทำหน้าที่คอยดูแลปกปักรักษา ป้องกัน หลอกหลอน หรือเย้าแหย่ ตามแต่ลักษณะของแม่ซื้อที่อยู่กับเด็กทารกที่เกิดในวันทั้งเจ็ด นับแต่แรกคลอดจนถึงอายุ 1 ขวบ แม่ซื้อจึงจะจากเด็กนั้นไป ตามจารึกโองการ "แม่ซื้อ" ที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ได้ระบุเนื้อหาของแม่ซื้อไว้ว่ามี 7 ตนตามวันเกิด 7 วัน ได้แก่
❤วันอาทิตย์ ชื่อว่า “วิจิตรมาวรรณ” มีหัวเป็นสิงห์ มีผิวกายสีแดง ถิ่นอาศัยอยู่บนจอมปลวก
🐤วันจันทร์ ชื่อว่า “วรรณนงคราญ” บางตำราว่า ชื่อ นางมัณพนานงคราญ มีหัวเป็นม้า มีผิวสีขาวนวล ถิ่นอาศัยอยู่ที่บ่อน้ำ
🌸วันอังคาร ชื่อว่า “ยักษบริสุทธิ์" มีหัวเป็นมหิงสา (ควาย) ผิวกายสีชมพู ถิ่นอาศัยอยู่ที่ศาลเทพารักษ์
🍀วันพุธชื่อว่า ”สามลทัศ” บางตำราว่าชื่อ นางสมุทชาต มีหัวเป็นช้าง ผิวกายสีเขียว ถิ่นอาศัยอยู่ที่ต้นพระศรีมหาโพธิ
🎈วันพฤหัสบดี ชื่อว่า “กาโลทุกข์” มีหัวเป็นกวาง มีผิวกายสีเหลืองอ่อน ถิ่นอาศัยอยู่ที่สระน้ำหรือบ่อน้ำใหญ่
🐬วันศุกร์ชื่อว่า “ยักษ์นงเยาว์” มีหัวเป็นโค ผิวกายสีฟ้าอ่อน ถิ่นอาศัยอยู่ที่ต้นไทรใหญ่
🍇วันเสาร์ชื่อว่า “เอกาไลย์” มีหัวเป็นเสือ ผิวกายสีดำ ทุกตนทรงอาภรณ์ (เสื้อผ้า) สีทอง ถิ่นอาศัยอยู่ที่ศาลพระภูมิ